از سال ۱۹۸۸، به منظور افزایش بودجه و آگاهی ها در راستای آموزش و مبارزه با تبعیض ها، اول دسامبر هر سال به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده و با روبان قرمز یادآوری می شود.از آن سال، همه ساله این روز به مناسبت روز جهانی ایدز و یادآوری مبارزه با این بیماری، شعار خاصی داشته و امسال نیز شعار Getting To Zero که از طرف کمپین جهانی ایدز انتخاب شده، جهان را به مبارزه با ایدز، دعوت کرده است.
ایدز چیست؟
ایدز، از حروف اول عبارت Acquired Immune Deficiency Syndrome به معنی نشانگان نقص ایمنی اکتسابی گرفته شده است. این بیماری حاصل تکثیر ویروسی به نام HIV در بدن است که باعث تخریب سیستم ایمنی بدن شده و زمینه ساز بروز عفونت در آن می گردد. نهایتاً عفونت های بدن و فقدان سیستم ایمنی منجر به مرگ بیمار می شود. بیماری سل، یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در میان مبتلایان به ایدز در سراسر جهان است.ایدز چیست؟
راه های انتقال
ویروس ایدز، مانند ویروس سرماخوردگی به راحتی منتقل نمی شود. بافت خونی، هدف اصلی این ویروس است. این ویروس، معمولاً از طرق زیر از فرد مبتلا به فرد سالم منتقل می شود: -انتقال خون، فرآورده های خونی آلوده و سرنگ مشترک (در معتادان تزریقی)
-انتقال از مادر به نوزاد
-انتقال از راه های جنسی و در صورت برقراری رابطه جنسی حفاظت نشده با فرد مبتلا
راه های پیشگیری و درمان
تا به امروز واکسن و درمان قطعی برای ایدز کشف نشده؛ اما راه های پیشگیری در همه سطوح سنی در حال آموزش و یادآوری هستند.
عدم استفاده از سرنگ مشترک، عدم برقراری رابطه جنسی حفاظت نشده و استفاده از کاندوم، حفاظت در محیط های کار خطرناک مانند بیمارستان ها و … از مواردی هستند که در پیشگیری از ابتلا به ایدز موثرند
. ایدز در ایران
در سال ۱۳۶۶ یک کودک مبتلا به هموفیلی که فرآورده های خونی آلوده دریافت کرده بود، به عنوان نخستین مورد ابتلا به ایدز در ایران، گزارش و ثبت شد. بر اساس آخرین آمار جمع آوری شده از دانشگاه های علوم پزشکی تا اول فروردین ۱۳۹۰، بیست و دو هزار و هفتصد و بیست و هفت مورد ابتلا به ایدز در ایران ثبت شده است. در حالیکه بر اساس آمار سازمان های مستقل، نظیر سازمان بهداشت جهانی برآورد می شود هشتاد تا یکصد هزار نفر در ایران به ایدز مبتلا باشند. هر چند که نسبت مبتلایان به ایدز نسبت به جمعیت، در ایران کم است، اما بر اساس گزارشات سرعت رشد این بیماری به طرز خطرناکی در حال افزایش است. معتادان و آمیزش جنسی حفاظت نشده بزرگترین عوامل این رشد وحشتناک هستند که به ترتیب ۶۰ و ۳۵ درصد از آن را شامل می شوند. از لحاظ سنی، حدود ۴۰ درصد مبتلایان ایرانی نیز بین ۲۵ تا ۳۵ سال سن دارند و گروه های سنی صفر تا ۱۴ سال و بالای ۶۵ سال، مجموعا ۱٫۸ درصد از مبتلایان را تشکیل می دهند.
مشکلات اجتماعی
اما ایدز، نه در جامعه ایران، بلکه در بسیاری از جوامع، نه تنها مشکلی بهداشتی، بلکه معضلی اجتماعی و فرهنگی است. این بیماری یک تابو به حساب می آید و برای کسی که به آن مبتلاست، علاوه بر یک بیماری خطرناک، ننگ و بدنامی نیز به همراه خواهد داشت. حتی اگر ندانسته از همسر خود به ایدز مبتلا شده باشد. ترس از انگ خوردن و بدنامی، منجر به پنهان سازی بیماری، طی نکردن پروسه های درمانی و نهایتاً شیوع سریع بیماری در جامعه می شود. در این میان، به علت ترس جامعه از بیماران مبتلا به ایدز، این بیماران در انتخاب مسکن، شغل، مراقبت های بهداشتی و حمایت های عمومی مورد تبعیض قرار گرفته، منزوی شده و فرصت آموزش را نیز از دست می دهند. که این خود نیز منجر به افزایش روز افزون آلودگی و شیوع بیماری می گردد. امید است با فرهنگ سازی بهداشتی و اجتماعی در خصوص ایدز در جامعه ما و سایر جوامع، از شیوع این بیماری پیشگیری و بتوان شعار امسال کمپین جهانی ایدز را در آینده ای نزدیک به حقیقت تبدیل کرد.