رضا كیانیان پارتنر بازیگران بسیاری بوده است كه از میان آنها، رؤیا نونهالی، هم در دفعات بیشتری همراه او بود و هم در فیلمهای مهم این بازیگر، او را یاری نمود.
شاید اگر از خیلی از سینما دوستان بخواهیدكه زوجهای سینمای ایران را نام ببرند، بسیاری از آنها، این مفهوم را در سینمای ما فاقد ارزش دانسته و آن را به دلیل نپرداختن به برخی موضوعات، الكن و بیپایه میشمارند.
حال اگر بخواهیم خیلی موشكافانه به مفهوم زوج در سینما بپردازیم، میتوانیم به این تعریف یك خطی بسنده كنیم كه زوج، به دو بازیگر روبروی هم گفته میشود كه بتوانند هارمونی خاصی میان خلق نقشهای یكدیگر برقرار كنند و در ضمن ایفای فوقالعاده نقششان، نقش قابل توجهی در فروش بسیار خوب فیلم داشته باشند.
با توجه به همین تعریف تك خطی، بسیاری از بازیگرانی كه شاید به ظاهر در فیلمی میدرخشند، خط میخورند و تعداد فوق العاده اندكی باقی میمانند؛ تعداد اندكی كه در سینما ماندگارند و به نوعی، بر خط و ربطهای پارتنر مقابل خود، بیشتر از خود او واقفند.
اكران فیلم «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» و معرفی حمید فرخنژاد و مهتاب كرامتی به عنوان زوج جدید سینمای ایران سبب شد تا بخواهیم سیری بر تطور مفهوم زوج در سینمای پس از انقلاب كشورمان داشته باشیم.اما قبل از پرداختن به این 10 زوج سینمایی، توضیح زیر را مطالعه فرمائید.
در سینمای ما بازیگران پركار بسیاری وجود دارند كه طبیعتاً در كارنامه خود، با بازیگران بسیاری همبازی شدهاند بنابراین تعدد همبازی شدن با یك بازیگر، ملاك انتخاب ما نبوده و ماندگاری نقشهایی كه این دو بازیگران رو در روی یكدیگر خلق كردهاند، مورد نظر است به عنوان مثال بازیگرانی چون امین حیایی، نیكی كریمی، باران كوثری، بهرام رادان و شهاب حسینی، جزو بازیگران پركاری هستند كه تقریباً با تمام بازیگران جنس مخالف خود، همبازی شدهاند ولی به دلایلی از جمله ضعف بازیگر نقش مقابل آنها، نتوانستهاند یك زوج رؤیایی و در خدمت احساس و منطق را به مخاطب معرفی كنند، بنابراین این بازیگران و بازیگران اینچنینی از لیست 10 موردی ما خط خوردهاند.
از دیگر سو ما در این گزارش، نامی از زوج ابوالفضل پورعرب و نیكی كریمی به میان نمیآوریم چرا كه نقشآفرینی این دو، تنها به یك فیلم ختم شد و بیشتر تلاش كردیم تا گزینههایی كه از اهمیت بیشتری برخوردار بودند را در این لیست قرار دهیم.
حال با هم نگاهی خواهیم انداخت به 10 زوج سینمای پس از انقلاب ایران:
1 -خسرو شكیبایی و بیتا فرهی
توفانی كه فیلم «هامون» به پا كرد، فارغ از تمام ارزشهایی كه با خود به همراه داشت، یك ابر ستاره مرد و یك ستاره زن را به سینمای ایران معرفی كرد.این زوج، نخستین زوج سینمای ایران پس از انقلاب بودند كه به مردم معرفی شدند.«هامون» در زمانی كه دوران سازندگی در ایران شروع شده بود و جو روشنفكری در میان مردم عمومیت یافته بود، ساخته و اكران شد.
داریوش مهرجویی با نگارش زندگی یك زوج روشنفكر، بهترین طریق همذات پنداری را برای مخاطب آن دوران فراهم آورد و بدین ترتیب «هامون»، به یكی از بهترین ساختههای تمام عمر سینمای ایران تبدیل شد.خسرو شكیبایی و بیتا فرهی علاوه بر «هامون»، در دو فیلم دیگر نیز با یكدیگر همبازی شدند.«بانو» كه هامونی زنانه بود و «كیمیا» كه هر دو این فیلمها توانست هم در گیشه و هم در خاطر مردم جاودانه شود اما داستان توفیقات بیچون و چرای «هامون» هرگز تكرار نشد.بیتا فرهی پس از مرگ خسرو شكیبایی گفت: «بهترین خاطراتی كه من در سینما دارم با حضور خسرو شكیبایی بوده است.»
2 - پرویز پرستویی و فاطمه معتمدآریا
پرستویی و معتمدآریا هر دو جزو پیشكسوتان بازی در سینما هستند كه تجربه 5 فیلم سینمایی و دو سریال را در پرونده كاری خود دارند.نخستین همكاری این زوج كاربلد سینمای ایران در سال 77 و با فیلم «مرد عوضی» رقم خورد. این فیلم اگرچه ارزشهای سینمایی زیادی نداشت اما یك بده بستان خارق العاده از بازی كمدی دو بازیگر مطرح را برای مردم به ارمغان آورد.دومین همكاری، یك سال بعد و با فیلم «شوخی» اتفاق افتاد؛ «شوخی» هم فیلم چندان ماندگاری نبود اما بازیهایش تحسین شده بود.در همان سال این زوج به بازی در «مومیایی 3» پرداختند كه به لحاظ مضمون، تابع دو فیلم قبلی اما در شكل بازی، نكات جدیدتری از این زوج در اختیار مخاطب قرار میداد.
«عزیزم من كوك نیستم» در سال 80، با همان ساختار 3 فیلم قبلی و بازیهایی درخور توجه روانه اكران شد.شاید تعدد این فیلمهای كمدی در طول4 سال سبب شد تا این زوج سینمایی برای مدت 6 سال در سینما آفتابی نشوند و پس از آن هم با فیلم «صد سال به این سال ها» حضوری متفاوت در سینما داشته باشند كه متأسفانه این فیلم تا به امروز اجازه اكران پیدا نكرده است.از آن سال تا به امروز، این دو بازیگر در دو سریال شاخص شبكه اول سیما به بازی پرداختند كه «لبه تیغ» و «آشپزباشی» نام داشت.
درام پركشش «لبه تیغ» مخاطبان فراوانی را برای خود دست و پا كرد اما كمدی سطحی «آشپزباشی» انتقادات بسیاری را بر این سریال وارد آورد اما آنچه باز در این دو سریال، دوست داشتنی و قابل توجه مینمود، بازی این زوج قابل تحسین سینمای ایران بود.اخیراً اعلام شده كه این زوج محبوب برای بازی در فیلم «سوادیكا»ی جمال شورجه انتخاب شدهاند؛ خبری كه نه تأیید شده و نه تكذیب كه اگر چنین اتفاقی در سال 92 رخ دهد و در سال 93 هم اكران شود، مخاطبان پس از 13 سال، فیلمی با حضور این زوج بر پرده سینماها خواهند دید.
3 -محمدرضا گلزار و مهناز افشار
شما چه طرفدار محمدرضا گلزار در سینما باشید یا نباشید، باید به نقش و جایگاه ستاره بودن او در سینمای كشورمان ایمان داشته باشید.گلزار در سالهای نخست فعالیتش توانست با همبازی شدن با ستاره زن آن زمان یعنی مهناز افشار، یك زوج سینمایی تجاری را تشكیل دهد كه بشدت مورد توجه تهیهكنندگان و كارگردانان بسیاری قرار داشت به گونهای كه آنها در فاصله 6 سال، در 6 فیلم با یكدیگر همبازی شدند و دو فیلم میلیاردی و چهار فیلم با فروشهای بسیار قابل توجه را به سینما تحویل دادند.
«زهر عسل» در سال 81، نخستین رویارویی این دو بازیگر بود كه متأسفانه به دلیل داستان نه چندان پركشش، این فیلم نتوانست چندان بدرخشد و مورد توجه مردم قرار بگیرد.اما در سال 82، ورق برای این بازیگران برگشت و كمپانی «پویا فیلم» از این دو بازیگر برای فیلم «كما» بهره برد و توانست با داستانی جذاب، یك فروش استثنایی را برای خود رقم بزند؛ فروشی كه تأثیری كاملاً مستقیم بر جایگاه هر دو بازیگر و انتخابهای بعدیشان داشت.در همان سال و قبل از اكران فیلم «كما»، این زوج شناخته شده در فیلم پربازیگر «13 گربه روی شیروانی» نیز به بازی پرداختند كه این فیلم پر از جلوههای ویژه بصری و كامپیوتری نیز عملاً نتوانست در بین مردم جایگاه رفیعی داشته باشد.
چهارمین بازی این دو بازیگر در مقابل یكدیگر به فیلم «آتش بس» در سال 84 برگشت كه صفهای طویل كنار هر سینما خبر از یك فیلم میلیاردی میداد، همینطور هم شد و دو ستاره آن روزهای سینمای ایران توانستند جایگاه تجاریای كه با فیلم «كما» برای خود دست و پا كرده بودند را تقویت بخشند.در همان سال، این دو بازیگر، در فیلم بسیار ضعیف «تله» به ایفای نقش پرداختند كه سابقه خوب آنها سبب شد تا آن فیلم با وجود تمام ضعفهایی كه داشت، بیشتر از نیم میلیارد تومان فروش داشته باشد.«تله» حتی تا به امروز هم ضعیفترین فیلم كارنامه سیروس الوند به حساب میآید.
و اما آخرین رودررویی این دو بازیگر، به فیلم «كلاغ پر» برمیگردد كه در سال 86 ساخته شد و عملاً شكست بزرگی برای این دو بازیگر به حساب آمد.یك داستان فوق العاده ضعیف و شخصیت پردازیهایی كه اصلاً به چشم نیامدند و این شد كه این دو بازیگر تا به امروز با یكدیگر هم بازی نشدند.گرچه در شرایط فعلی اوضاع سینما تفاوت بسیاری كرده و محمدرضا گلزار و مهناز افشار دیگر به مانند نیمه ابتدایی دهه هشتاد، آن ستارگان تك و تنهای سینمای ایران به حساب نمیآیند.