روزنامه تهران امروز: طبیعتا سینما باید قدم‌های مثبت خود را درجهت انسانیت و شرافت انسانی بردارد. ما باید جایگاه انسان را پیدا كنیم و رنج‌های او را در راه بودن آن جایگاه زیرا گاهی انسان آنقدر پست می‌شود كه تمام انسانیت خود را از دست می‌دهد.
پوران درخشنده فارغ‌التحصیل سینما با گرایش كارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینماست. فیلم سینمایی «رابطه» نخستین تجربه سینمایی اوست. درخشنده با دهمین فیلم خود «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» در جشنواره سی‌ویكم فیلم فجر شركت كرد و از زمان آغاز جشنواره فیلم وی از نظر آرای مردمی رتبه دوم را بعد از «حوض نقاشی» مازیار میری داشت. در نهایت این فیلم توانست سیمرغ خود را از مردم بگیرد.
جدیدترین فیلم «پوران درخشنده» یك آسیب‌شناسی دراماتیك از معضلی است كه بنا بر باورهای غلط نانوشته در فرهنگ، سنت و جامعه ما همواره مغفول مانده است. درخشنده در كارنامه خود ساخت فیلم‌هایی چون «پرنده كوچك خوشبختی»، «عبور ازغبار»، «بچه‌های ابدی»، «زمان از دست رفته»، «عشق بدون مرز» و «خواب‌های دنباله‌دار» را دارد و حالا دهمین فیلم پوران درخشنده با عنوان تامل‌برانگیز «هیس، دخترها فریاد نمی‌زنند» زاویه نگاه فیلم‌ساز را متوجه قشری كرده كه آنها را به خوبی می‌شناسد یعنی دختران و زنان، محور فیلم هم آسیب‌شناسی معضل آزار دختربچه‌ها و پیامدهای آن است.
در تازه‌ترین فیلم درخشنده بازیگرانی چون شهاب حسینی، طناز طباطبایی، بابك حمیدیان، جمشید هاشم‌پور، مریلا زارعی، امیر آقایی،شیرین بینا، فرهاد آئیش، مائده طهماسبی، هادی مرزبان بازی كرده‌اند.
چطور شد سراغ این موضوع رفتید و به آسیب‌شناسی آن پرداختید؟
موضوعفیلم‌نامه مدت‌ها بود كه ذهن من را مشغول كرده بود ضمن اینكه سال‌ها بود كه می‌خواستم در این مورد فیلم بسازم. حاصل كار دو سال و اندی پژوهش تبدیل به فیلم‌نامه «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» شد. این فیلم نگاهی دارد به خانواده و هشداری بزرگ برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.
درفیلم نشان داده شد كه خانواده‌ها به دلیل ترس از آبرو حاضر نمی‌شدند شهادتبدهند و حقیقت را بگویند. فكر می‌كنید چه راه حلی می‌توان ارائه داد تا بااین معضل در جامعه روبه‌رو نشویم؟
مسئله اصلی این است كه خانواده باید به شكلی فرزندانش را تربیت كند تا شناخت درستی از اعمال و رفتار و حركات و برخوردها و مسائلی كه بین آنها و آدم‌هایاطرافشان اتفاق می‌افتد، داشته باشند. همچنین ممنوعیت‌ها كه شناخت درستی از انسان را به كودكان می‌دهد و اینكه ممنوعیت‌های وجود آنها را تعریف كنندتا كودكان متوجه شوند چگونه می‌توانند با والدین‌شان به راحتی صحبت و احساس كنند مشكلی برای آنها پیش نمی‌آید. یعنی در وهله اول تربیت و آموزش صحیح از طرف خانواده باشد و بعد هم در جامعه صورت پذیرد. در واقع راهكار اصلی به نگاه درستی كه خانواده به كودكانش دارد و تعاملی كه بین خانواده و مدرسه وجود دارد، باز می‌گردد زیرا خانه و مدرسه یك دوره‌ای دارد كه برای كودكان پیموده می‌شود.
در طول ساخت فیلم با مشكل مواجهه شدید؟
بله.مشكلات زیادی بود. ارگان‌هایی كه قرار بود حمایت كنند نقطه نظرات خودشان را در فیلم‌نامه اعمال می‌كردند اما با وجود همه مشكلات، برای من مهم این بود كه از كنار خط قرمزها به‌گونه‌ای عبور كنم تا بتوانم این هشدار را به‌گوش مردم جامعه برسانم. یعنی بتوانم در مورد آسیب بزرگ اجتماعی حرف بزنمو جامعه را با آن آشنا كنم.
باتوجه به اینكه شما یكی از بهترین كارگردانان زن سینمای ایران هستید كه بیشتر آسیب‌ها و مشكلات اجتماعی زنان را موضوع فیلم هایتان قرار می‌دهید چرا همیشه مشكلات زنان فكر شما را مشغول می‌كند و در اغلب فیلم‌ها نقش اول فیلم‌هایتان را یك خانم بر عهده دارد؟
نگاه من همیشه در كارهایم بر روان‌شناختی اجتماعی استوار است و بیشتر به آسیب‌هایی می‌پردازم كه آدم‌هایی در سكوت زندگی می‌كنند و كسی آنها را نمی‌بیند و متوجه آنها نیست و كسی نمی‌داند در ضمیر اینها چه می‌گذرد. من به‌دنبال آدم‌های فراموش شده می‌روم حالا در هر كجا كه هستند و با هر معضلیكه زندگی می‌كنند سعی می‌كنم آنها را پیدا كنم. معتقدم در درجه اول كودكاننقطه آسیب هستند و در اغلب فیلم‌هایم به كودكان پرداخته می‌شود.
اینبار دختران جوان و خردسال را مدنظر قرار دادم زیرا اینها گروه خاموشی هستند كه بسیاری از مواقع وقتی حوادث اینچنینی برایشان اتفاق می‌افتد به دلیل اینكه در خانواده مشكلی برایشان ایجاد نشود و بحثی پیرامون آنها شكل نگیرد سعی می‌كنند به نوعی به خانواده بگویند ضمن اینكه درصدی هم وجود دارند كه نمی‌توانند بگویند یا اینكه به شكلی این مشكلات در درون آنها باقیمی‌ماند و این بار را در روح خودشان حمل می‌كنند تا جایی‌كه به نقطه اوجی می‌رسد كه تبدیل به فاجعه می‌شود.این بار سوژه مورد نظر من دختران جوان بودند چراكه فكر می‌كنند اگر مشكل‌شان را مطرح كنند به دلیل باورهای غلط جامعه انگشت اتهام به طرف آنها خواهد رفت بنابراین سعی كردم آن را به صورتیآسیب‌شناسانه در فیلم نشان دهم.
فكر می‌كنید بتوانید هربار برای موضوع فیلم‌هایتان به مشكلات زنان در جامعه بپردازید؟
اگرخدا عمری بدهد حتما. زیرا دوست دارم درباره بسیاری از مشكلات این قشر فیلمبسازم و حرف بزنم و یكی از این آسیب‌های بزرگ بحث «طلاق» است.
وضعیت و كار زنان كارگردان ایران را به چه شكلی می‌بینید؟
فكرمی‌كنم كارگردانان زن به هر شكل تلاش می‌كنند اما هر كسی با نگاه خاص خودشبه مشكلات زنان می‌پردازد. به هر شكلی درباره معضلات زنان فیلم‌هایی ساختهشده است، ضمن اینكه مردها هم در كنار آنها به این معضلات پرداخته‌اند. با این حال فكر می‌كنم زنان بهتر می‌توانند به معضلات این قشر بپردازند چراكه به جنس معضلات آشنا و نزدیك هستند و بهتر می‌توانند كند و كاو مسائل و مشكلات زنان را دربیاورند ضمن اینكه از نظر روحی هم نزدیك هستند و ظرافت‌های كار را بیشتر می‌شناسند.
باتوجه به مشكلاتی كه امروز سینمای ایران دارد وضعیت سینما را به چه شكلی می‌بینید و به نظر شما كار كردن در سینمای ایران چگونه خواهد بود؟
معتقدم سینما باید دوباره در یك وحدت شكل بگیرد و همه دركنار هم یك واژه را معنا كنند آن هم در مورد سینمایی كه در خدمت مردم است. سینما به خاطر مردم است واگر قرار باشد شخصی و فردی باشد و به هر مسئله‌ای بدون اینكه بدانیم جامعهدر آن لحاظ شده است بپردازیم، صحیح نیست اما آن چیزی كه می‌دانیم باید در جامعه مطرح شود و آگاهی و هشدار دهد و روشنگری كند. باید برای تغییر و نگاهمتفاوتی داشتن تلاش كند، طبیعتا سینما باید قدم‌های مثبت خود را درجهت انسانیت و شرافت انسانی بردارد.
آنچه مهم است اینكه ما جایگاه انسان را پیدا كنیم و رنج‌های انسان را در راه بودن آن جایگاه زیرا گاهی انسان آنقدر پست می‌شود كه تمام انسانیت خود را از دست می‌دهد یا اینكه تا چه اندازه باید متعالی شود كه انسان‌های دیگری را هم تحت تاثیر خود قرار دهد. این است كه آمدن و رفتن انسان پیامی را با خود منتقل می‌كند اینكه تا زمانی كه هستیم در كجا می‌توانیم تاثیرگذار باشیم و این تاثیرگذاری در كجای فیلم‌های ما و به چه شكل و حول چه موضوعاتیمی‌تواند شكل گیرد تا مردم بتوانند از آن استفاده ببرند.
به نظر من سینماگران می‌توانند پزشكان روح باشند و روح انسان‌ها را جلا دهند و درمانكنند و به پرسش وادارند و از این طریق می‌توانند خودشناسی كنند و عیب‌های خود را ببینند. سینما در كنار سرگرمی باید این پیام‌ها را داشته باشد. امیدوارم سینمای ما بتواند با یك همدلی و وحدت بیشتر همه در كنار هم جهت اعتلای سینما قدم بردارند.
انتخاب بازیگران بر چه اساسی صورت گرفت؟ آیا از ابتدا طناز طباطبایی، بابك حمیدیان و دیگر بازیگران را انتخاب كرده بودید؟
بله.تقریبا همین ترکیب انتخاب شده بود اما كمی برای نقش مراد (نقش متجاوز) با مشكلات زیادی روبه‌رو شدم زیرا كمتر بازیگری حاضر بود این نقش را ایفا كند.درحالی كه مراد هم یكی از شخصیت‌های درون جامعه است كه زندگی می‌كند و پرداختن به چنین شخصیت‌هایی در جامعه كم هم نیستند.
بنابراین بازیگر توانایی می‌خواست كه خوشبختانه در نهایت این نقش به آقای بابك حمیدیان رسید واز این انتخاب بسیار خوشحال هستم. در مورد بازیگر نقش اول همكه می‌خواستم از غیر بازیگر استفاده كنم كه خیلی هم تلاش كردم و شاید از بیش از هفتصد نفر تست گرفتم اما به دلیل حساس بودن نقش و باورپذیری نهایتا این نقش به خانم طناز طباطبایی رسید.
آیا همچنان می‌خواهید فیلم‌های اجتماعی بسازید و فیلم یازدهم شما دربردارنده چه موضوعی خواهد بود؟
دوموضوع است كه مدتهاست ذهن من را مشغول كرده است یكی در مورد «زن و جنگ» و نقش زنان در جنگ و دیگری موضوعی كه معضل بسیار بزرگی است و می‌خواهم حتما به آن بپردازم «ازدواج و طلاق در نسل جوان» است كه متاسفانه روز به روز اینتنهایی و جداشدن‌ها بیشتر می‌شود و طبیعتا ضایعات زیادی برای ما به‌دنبال دارد و ناهنجاری‌های زیادی را ایجاد می‌كند.
پوران درخشنده فارغ‌التحصیل سینما با گرایش كارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینماست. فیلم سینمایی «رابطه» نخستین تجربه سینمایی اوست. درخشنده با دهمین فیلم خود «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» در جشنواره سی‌ویكم فیلم فجر شركت كرد و از زمان آغاز جشنواره فیلم وی از نظر آرای مردمی رتبه دوم را بعد از «حوض نقاشی» مازیار میری داشت. در نهایت این فیلم توانست سیمرغ خود را از مردم بگیرد.
جدیدترین فیلم «پوران درخشنده» یك آسیب‌شناسی دراماتیك از معضلی است كه بنا بر باورهای غلط نانوشته در فرهنگ، سنت و جامعه ما همواره مغفول مانده است. درخشنده در كارنامه خود ساخت فیلم‌هایی چون «پرنده كوچك خوشبختی»، «عبور ازغبار»، «بچه‌های ابدی»، «زمان از دست رفته»، «عشق بدون مرز» و «خواب‌های دنباله‌دار» را دارد و حالا دهمین فیلم پوران درخشنده با عنوان تامل‌برانگیز «هیس، دخترها فریاد نمی‌زنند» زاویه نگاه فیلم‌ساز را متوجه قشری كرده كه آنها را به خوبی می‌شناسد یعنی دختران و زنان، محور فیلم هم آسیب‌شناسی معضل آزار دختربچه‌ها و پیامدهای آن است.
![[تصویر: 20132191313280a.jpg]](http://www.akairan.com/images/a-ar//20132191313280a.jpg)
در تازه‌ترین فیلم درخشنده بازیگرانی چون شهاب حسینی، طناز طباطبایی، بابك حمیدیان، جمشید هاشم‌پور، مریلا زارعی، امیر آقایی،شیرین بینا، فرهاد آئیش، مائده طهماسبی، هادی مرزبان بازی كرده‌اند.
چطور شد سراغ این موضوع رفتید و به آسیب‌شناسی آن پرداختید؟
موضوعفیلم‌نامه مدت‌ها بود كه ذهن من را مشغول كرده بود ضمن اینكه سال‌ها بود كه می‌خواستم در این مورد فیلم بسازم. حاصل كار دو سال و اندی پژوهش تبدیل به فیلم‌نامه «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» شد. این فیلم نگاهی دارد به خانواده و هشداری بزرگ برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.
درفیلم نشان داده شد كه خانواده‌ها به دلیل ترس از آبرو حاضر نمی‌شدند شهادتبدهند و حقیقت را بگویند. فكر می‌كنید چه راه حلی می‌توان ارائه داد تا بااین معضل در جامعه روبه‌رو نشویم؟
مسئله اصلی این است كه خانواده باید به شكلی فرزندانش را تربیت كند تا شناخت درستی از اعمال و رفتار و حركات و برخوردها و مسائلی كه بین آنها و آدم‌هایاطرافشان اتفاق می‌افتد، داشته باشند. همچنین ممنوعیت‌ها كه شناخت درستی از انسان را به كودكان می‌دهد و اینكه ممنوعیت‌های وجود آنها را تعریف كنندتا كودكان متوجه شوند چگونه می‌توانند با والدین‌شان به راحتی صحبت و احساس كنند مشكلی برای آنها پیش نمی‌آید. یعنی در وهله اول تربیت و آموزش صحیح از طرف خانواده باشد و بعد هم در جامعه صورت پذیرد. در واقع راهكار اصلی به نگاه درستی كه خانواده به كودكانش دارد و تعاملی كه بین خانواده و مدرسه وجود دارد، باز می‌گردد زیرا خانه و مدرسه یك دوره‌ای دارد كه برای كودكان پیموده می‌شود.
در طول ساخت فیلم با مشكل مواجهه شدید؟
![[تصویر: 20132191313311a.jpg]](http://www.akairan.com/images/a-ar//20132191313311a.jpg)
بله.مشكلات زیادی بود. ارگان‌هایی كه قرار بود حمایت كنند نقطه نظرات خودشان را در فیلم‌نامه اعمال می‌كردند اما با وجود همه مشكلات، برای من مهم این بود كه از كنار خط قرمزها به‌گونه‌ای عبور كنم تا بتوانم این هشدار را به‌گوش مردم جامعه برسانم. یعنی بتوانم در مورد آسیب بزرگ اجتماعی حرف بزنمو جامعه را با آن آشنا كنم.
باتوجه به اینكه شما یكی از بهترین كارگردانان زن سینمای ایران هستید كه بیشتر آسیب‌ها و مشكلات اجتماعی زنان را موضوع فیلم هایتان قرار می‌دهید چرا همیشه مشكلات زنان فكر شما را مشغول می‌كند و در اغلب فیلم‌ها نقش اول فیلم‌هایتان را یك خانم بر عهده دارد؟
نگاه من همیشه در كارهایم بر روان‌شناختی اجتماعی استوار است و بیشتر به آسیب‌هایی می‌پردازم كه آدم‌هایی در سكوت زندگی می‌كنند و كسی آنها را نمی‌بیند و متوجه آنها نیست و كسی نمی‌داند در ضمیر اینها چه می‌گذرد. من به‌دنبال آدم‌های فراموش شده می‌روم حالا در هر كجا كه هستند و با هر معضلیكه زندگی می‌كنند سعی می‌كنم آنها را پیدا كنم. معتقدم در درجه اول كودكاننقطه آسیب هستند و در اغلب فیلم‌هایم به كودكان پرداخته می‌شود.
اینبار دختران جوان و خردسال را مدنظر قرار دادم زیرا اینها گروه خاموشی هستند كه بسیاری از مواقع وقتی حوادث اینچنینی برایشان اتفاق می‌افتد به دلیل اینكه در خانواده مشكلی برایشان ایجاد نشود و بحثی پیرامون آنها شكل نگیرد سعی می‌كنند به نوعی به خانواده بگویند ضمن اینكه درصدی هم وجود دارند كه نمی‌توانند بگویند یا اینكه به شكلی این مشكلات در درون آنها باقیمی‌ماند و این بار را در روح خودشان حمل می‌كنند تا جایی‌كه به نقطه اوجی می‌رسد كه تبدیل به فاجعه می‌شود.این بار سوژه مورد نظر من دختران جوان بودند چراكه فكر می‌كنند اگر مشكل‌شان را مطرح كنند به دلیل باورهای غلط جامعه انگشت اتهام به طرف آنها خواهد رفت بنابراین سعی كردم آن را به صورتیآسیب‌شناسانه در فیلم نشان دهم.
فكر می‌كنید بتوانید هربار برای موضوع فیلم‌هایتان به مشكلات زنان در جامعه بپردازید؟
![[تصویر: 20132191313312a.jpg]](http://www.akairan.com/images/a-ar//20132191313312a.jpg)
اگرخدا عمری بدهد حتما. زیرا دوست دارم درباره بسیاری از مشكلات این قشر فیلمبسازم و حرف بزنم و یكی از این آسیب‌های بزرگ بحث «طلاق» است.
وضعیت و كار زنان كارگردان ایران را به چه شكلی می‌بینید؟
فكرمی‌كنم كارگردانان زن به هر شكل تلاش می‌كنند اما هر كسی با نگاه خاص خودشبه مشكلات زنان می‌پردازد. به هر شكلی درباره معضلات زنان فیلم‌هایی ساختهشده است، ضمن اینكه مردها هم در كنار آنها به این معضلات پرداخته‌اند. با این حال فكر می‌كنم زنان بهتر می‌توانند به معضلات این قشر بپردازند چراكه به جنس معضلات آشنا و نزدیك هستند و بهتر می‌توانند كند و كاو مسائل و مشكلات زنان را دربیاورند ضمن اینكه از نظر روحی هم نزدیك هستند و ظرافت‌های كار را بیشتر می‌شناسند.
باتوجه به مشكلاتی كه امروز سینمای ایران دارد وضعیت سینما را به چه شكلی می‌بینید و به نظر شما كار كردن در سینمای ایران چگونه خواهد بود؟
معتقدم سینما باید دوباره در یك وحدت شكل بگیرد و همه دركنار هم یك واژه را معنا كنند آن هم در مورد سینمایی كه در خدمت مردم است. سینما به خاطر مردم است واگر قرار باشد شخصی و فردی باشد و به هر مسئله‌ای بدون اینكه بدانیم جامعهدر آن لحاظ شده است بپردازیم، صحیح نیست اما آن چیزی كه می‌دانیم باید در جامعه مطرح شود و آگاهی و هشدار دهد و روشنگری كند. باید برای تغییر و نگاهمتفاوتی داشتن تلاش كند، طبیعتا سینما باید قدم‌های مثبت خود را درجهت انسانیت و شرافت انسانی بردارد.
آنچه مهم است اینكه ما جایگاه انسان را پیدا كنیم و رنج‌های انسان را در راه بودن آن جایگاه زیرا گاهی انسان آنقدر پست می‌شود كه تمام انسانیت خود را از دست می‌دهد یا اینكه تا چه اندازه باید متعالی شود كه انسان‌های دیگری را هم تحت تاثیر خود قرار دهد. این است كه آمدن و رفتن انسان پیامی را با خود منتقل می‌كند اینكه تا زمانی كه هستیم در كجا می‌توانیم تاثیرگذار باشیم و این تاثیرگذاری در كجای فیلم‌های ما و به چه شكل و حول چه موضوعاتیمی‌تواند شكل گیرد تا مردم بتوانند از آن استفاده ببرند.
![[تصویر: 20132191313363a.jpg]](http://www.akairan.com/images/a-ar//20132191313363a.jpg)
به نظر من سینماگران می‌توانند پزشكان روح باشند و روح انسان‌ها را جلا دهند و درمانكنند و به پرسش وادارند و از این طریق می‌توانند خودشناسی كنند و عیب‌های خود را ببینند. سینما در كنار سرگرمی باید این پیام‌ها را داشته باشد. امیدوارم سینمای ما بتواند با یك همدلی و وحدت بیشتر همه در كنار هم جهت اعتلای سینما قدم بردارند.
انتخاب بازیگران بر چه اساسی صورت گرفت؟ آیا از ابتدا طناز طباطبایی، بابك حمیدیان و دیگر بازیگران را انتخاب كرده بودید؟
بله.تقریبا همین ترکیب انتخاب شده بود اما كمی برای نقش مراد (نقش متجاوز) با مشكلات زیادی روبه‌رو شدم زیرا كمتر بازیگری حاضر بود این نقش را ایفا كند.درحالی كه مراد هم یكی از شخصیت‌های درون جامعه است كه زندگی می‌كند و پرداختن به چنین شخصیت‌هایی در جامعه كم هم نیستند.
بنابراین بازیگر توانایی می‌خواست كه خوشبختانه در نهایت این نقش به آقای بابك حمیدیان رسید واز این انتخاب بسیار خوشحال هستم. در مورد بازیگر نقش اول همكه می‌خواستم از غیر بازیگر استفاده كنم كه خیلی هم تلاش كردم و شاید از بیش از هفتصد نفر تست گرفتم اما به دلیل حساس بودن نقش و باورپذیری نهایتا این نقش به خانم طناز طباطبایی رسید.
![[تصویر: 20132191313354a.jpg]](http://www.akairan.com/images/a-ar//20132191313354a.jpg)
آیا همچنان می‌خواهید فیلم‌های اجتماعی بسازید و فیلم یازدهم شما دربردارنده چه موضوعی خواهد بود؟
دوموضوع است كه مدتهاست ذهن من را مشغول كرده است یكی در مورد «زن و جنگ» و نقش زنان در جنگ و دیگری موضوعی كه معضل بسیار بزرگی است و می‌خواهم حتما به آن بپردازم «ازدواج و طلاق در نسل جوان» است كه متاسفانه روز به روز اینتنهایی و جداشدن‌ها بیشتر می‌شود و طبیعتا ضایعات زیادی برای ما به‌دنبال دارد و ناهنجاری‌های زیادی را ایجاد می‌كند.