روستای ماخونیک یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان است که به سرزمین لی لی پوتهای ایران شهرت دارد در این روستا کشیدن سیگار، دیدن تلویزیون و نوشیدن چای بنا به سنت و رسوم محلی ممنوع است.![[تصویر: 56081_688.jpg]]()
به گزارش مهر، حتما تعجب خواهید کرد وقتی بدانید ایران هم جایی دارد شبیه لی لی پوت، سرزمین افسانه ای داستان گالیور، روستای ماخونیک که در اطراف شهرستان سربیشه واقع شده است، به دلیل قد و قامت کوتاه ساکنان آن به لی لی پوت مشهور است گرچه این روستای کوچک، تنها به خاطر قد و قامت مردمانش مشهور نشده است، بلکه دلایل دیگری نیز دارد.علت مشهورشدن روستای ماخونیک در ۱۴۲ کیلومتری شهرستان بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی آداب، رسوم و فرهنگ خاص مردمانش است.منطقه ماخونیک متشکل از ۱۲ آبادی است که روستای ماخونیک بزرگترین آنها محسوب می شود. این روستا شامل ماخونیک، کفاز، چاپنسر، توتک، سفال‌بند، سولابست، لجونگ (سفلی و علیا)، کلاته بلوچ، دامدامه و میش نو، خارستو و جلارو است.اهالی این روستاها از نظر مذهب، معیشت، شیوه زندگی و اوضاع اجتماعی وجه اشتراک بسیاری با یکدیگر دارند اما غالب این روستاها اصل و نسب خود را از روستای ماخونیک می دانند.درباره وجه تسمیه روستا چندین قول وجود دارد، می گویند که در قبل های بسیار دور عده‌ای ماموران دولتی به این روستا آمده و اهالی به گرمی از آنها استقبال نکرده‌اند و با آنها برخورد سردی داشته‌اند و آنها این نام را برائ روستا انتخاب کرده‌اند.برخی نیز می گویند به سبب وجود شکافی در کوه نزدیک روستا به آنجا ماده ماخونیک گفته می شده که به مرور زمان به ماخونیک تغییر نام یافته است.در بعضی اسناد قدیمی که تاریخ نگارش آنها به ۳۰۰ سال قبل می رسد، نام روستا مادخنیک ذکر شده است که مرکب از دو جزء «ماد» و «خنیک» است. ماد در زبان پهلوی و پارسی باستان به ماه تبدیل شده که یکی از معانی آن شهر و مملکت است و در مجموع به‌نام شهر ماخونیک است. دربارهٔ این روستا هیچ سابقه تاریخی مکتوبی وجود ندارد و فقط «کلنل چارلز ادوار دبیت» در کتاب سفرنامه خراسان و سیستان در دوره ناصرالدین شاه به توصیف منطقه ماخونیک پرداخته است.![[تصویر: 56082_960.jpg]]()
زندگی در بستر آداب کهندر روستای ماخونیک نه تنها نحوه زندگی که محل سکونت نیز ساده و ابتدایی است بلکه خانه های روستاییان نیز دارای شکل هندسی خاصی نیست و تمام امکانات زندگی دریک اتاق جای گرفته است.آداب و رسوم ساکنان روستا از نحوه قضاوت تا شیوه کشاورزی و از چگونگی تقسیم ارث تا بازی‌ها همگی از قبل‌های دور جریان داشته و اغلب آنها دست نخورده باقی مانده است.روستای ماخونیک پیش از این به عنوان منطقه کوتوله ها مطرح شده بود چون اهالی کوتاه قد بوده و به زحمت قدشان از ۱.۴۰ تجاوز می کند، قد متوسط مردم این روستا می تواند ناشی از ازدواج فامیلی و نوع تغذیه آنها باشد.![[تصویر: 56083_352.jpg]]()
یکی از عمده نشانه های فرهنگی روستای ماخونیک مسکن است که در نوع خود جالب و قابل توجه است.بافت مسکونی روستا در دامنهٔ تپه و خانه ها به طور فشرده به هم و در گودی زمین ساخته شده اند، کف خانه حدود یک متر از سطح زمین پایین تر است و دارای یک درب کوتاه چوبی است. برائ رفتن به داخل خانه باید دولا شده و به زحمت خود را داخل خانه کرد، اغلب یکی دو پله درگاهی را به کف خانه متصل می کنند.هر خانه دارای فضاهایی همچون کندیک (مخزن نگهداری گندم و جو)، کرشک (اجاق گلی برائ طبخ غذا)، طاق و طاقچه است.باید دانست عمده مصالح به کار رفته در مسکن روستا شامل سنگ، چوب و هیزم است، ظاهراً از آنجا که هوای آن ناحیه سرد است مردم خانه ها را کوچک و کم ارتفاع می سازند تا راحت تر گرم شوند.با این حال خانه های مسکونی آدم کوچولوهای ایران همچنان پابرجاست و خانه هایی با ساخت امروزی و گاه شهری و دارای آجرنما، اگرچه قد برافراشته و خانه‌های تو سری خورده را در سایه خود قرار داده اما نتوانسته اند نگاه‌ها را از آن برگیرند. ماخونیک همچنان زنده است.شگفتی‌های رسوم مردم ماخونیکمردم ماخونیک تا ۵۰ سال پیش، چای نمی نوشیدند، شکار نمی کردند و اصلاً گوشت هم نمی خوردند و هنوز سیگار نمی کشند. مردم ماخونیک این قبیل کارها را گناه می دانستند، ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون می گفتند شیطان. آنها هرگز اجازه نمی دادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو شوند.از ماخونیک تا مرز افغانستان در حدود نیم ساعت راه است و اهالی ماخونیک اصلیت افغانی دارند که در حدود سه چهار قرن پیش به این ناحیه آمده اند و اینجا را برای سکونت انتخاب کرده اند، ازدواج فامیلی میان کوتاه قدها و نوع تغذیه سبب شده که اشخاص روستای ماخونیک کوتاه قد باشند ولی چند سالی می شود که با تغییر وضعیت تغذیه اهالی و مصرف قرص و قطره آهن، نسل جدید بهتر شده اند.![[تصویر: 56084_724.jpg]]()
بر طبق شواهد چنین بر می آید که ساکنان روستا در ابتدا دامدار و عشایر بوده اند و در دوره های بعد در منطقه ماخونیک و به ویژه در روستای ماخونیک سکونت گزیده اند، وجود سنگ نگاره ای در نزدیکی قنات ماخونیک که نقش های چوپانی و بسیار قدیمی بر روی آن نقش بسته نیز گواهی بر قدمت سکونت در ماخونیک است.از آثار تاریخی ماخونیک می توان به سنگ سیاه (سنگ نگاره) ماخونیک، بنای برج و قلعه، برج گل انجیر، منزل سرگردونی، نادر مرده اشاره کرد.در حال حاضر گردشگران خارجی و داخلی بسیاری از این روستا دیدن می‌کنند و این روستا از روستاهای هدف گردشگری خراسان جنوبی به شمار می‌رود.![[تصویر: p-89EKCgBk8MZdE.gif]]()
![[تصویر: 56081_688.jpg]](http://www.rouzegareno.ir/files/fa/news/1391/12/24/56081_688.jpg)
به گزارش مهر، حتما تعجب خواهید کرد وقتی بدانید ایران هم جایی دارد شبیه لی لی پوت، سرزمین افسانه ای داستان گالیور، روستای ماخونیک که در اطراف شهرستان سربیشه واقع شده است، به دلیل قد و قامت کوتاه ساکنان آن به لی لی پوت مشهور است گرچه این روستای کوچک، تنها به خاطر قد و قامت مردمانش مشهور نشده است، بلکه دلایل دیگری نیز دارد.علت مشهورشدن روستای ماخونیک در ۱۴۲ کیلومتری شهرستان بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی آداب، رسوم و فرهنگ خاص مردمانش است.منطقه ماخونیک متشکل از ۱۲ آبادی است که روستای ماخونیک بزرگترین آنها محسوب می شود. این روستا شامل ماخونیک، کفاز، چاپنسر، توتک، سفال‌بند، سولابست، لجونگ (سفلی و علیا)، کلاته بلوچ، دامدامه و میش نو، خارستو و جلارو است.اهالی این روستاها از نظر مذهب، معیشت، شیوه زندگی و اوضاع اجتماعی وجه اشتراک بسیاری با یکدیگر دارند اما غالب این روستاها اصل و نسب خود را از روستای ماخونیک می دانند.درباره وجه تسمیه روستا چندین قول وجود دارد، می گویند که در قبل های بسیار دور عده‌ای ماموران دولتی به این روستا آمده و اهالی به گرمی از آنها استقبال نکرده‌اند و با آنها برخورد سردی داشته‌اند و آنها این نام را برائ روستا انتخاب کرده‌اند.برخی نیز می گویند به سبب وجود شکافی در کوه نزدیک روستا به آنجا ماده ماخونیک گفته می شده که به مرور زمان به ماخونیک تغییر نام یافته است.در بعضی اسناد قدیمی که تاریخ نگارش آنها به ۳۰۰ سال قبل می رسد، نام روستا مادخنیک ذکر شده است که مرکب از دو جزء «ماد» و «خنیک» است. ماد در زبان پهلوی و پارسی باستان به ماه تبدیل شده که یکی از معانی آن شهر و مملکت است و در مجموع به‌نام شهر ماخونیک است. دربارهٔ این روستا هیچ سابقه تاریخی مکتوبی وجود ندارد و فقط «کلنل چارلز ادوار دبیت» در کتاب سفرنامه خراسان و سیستان در دوره ناصرالدین شاه به توصیف منطقه ماخونیک پرداخته است.![[تصویر: 56082_960.jpg]](http://www.rouzegareno.ir/files/fa/news/1391/12/24/56082_960.jpg)
زندگی در بستر آداب کهندر روستای ماخونیک نه تنها نحوه زندگی که محل سکونت نیز ساده و ابتدایی است بلکه خانه های روستاییان نیز دارای شکل هندسی خاصی نیست و تمام امکانات زندگی دریک اتاق جای گرفته است.آداب و رسوم ساکنان روستا از نحوه قضاوت تا شیوه کشاورزی و از چگونگی تقسیم ارث تا بازی‌ها همگی از قبل‌های دور جریان داشته و اغلب آنها دست نخورده باقی مانده است.روستای ماخونیک پیش از این به عنوان منطقه کوتوله ها مطرح شده بود چون اهالی کوتاه قد بوده و به زحمت قدشان از ۱.۴۰ تجاوز می کند، قد متوسط مردم این روستا می تواند ناشی از ازدواج فامیلی و نوع تغذیه آنها باشد.![[تصویر: 56083_352.jpg]](http://www.rouzegareno.ir/files/fa/news/1391/12/24/56083_352.jpg)
یکی از عمده نشانه های فرهنگی روستای ماخونیک مسکن است که در نوع خود جالب و قابل توجه است.بافت مسکونی روستا در دامنهٔ تپه و خانه ها به طور فشرده به هم و در گودی زمین ساخته شده اند، کف خانه حدود یک متر از سطح زمین پایین تر است و دارای یک درب کوتاه چوبی است. برائ رفتن به داخل خانه باید دولا شده و به زحمت خود را داخل خانه کرد، اغلب یکی دو پله درگاهی را به کف خانه متصل می کنند.هر خانه دارای فضاهایی همچون کندیک (مخزن نگهداری گندم و جو)، کرشک (اجاق گلی برائ طبخ غذا)، طاق و طاقچه است.باید دانست عمده مصالح به کار رفته در مسکن روستا شامل سنگ، چوب و هیزم است، ظاهراً از آنجا که هوای آن ناحیه سرد است مردم خانه ها را کوچک و کم ارتفاع می سازند تا راحت تر گرم شوند.با این حال خانه های مسکونی آدم کوچولوهای ایران همچنان پابرجاست و خانه هایی با ساخت امروزی و گاه شهری و دارای آجرنما، اگرچه قد برافراشته و خانه‌های تو سری خورده را در سایه خود قرار داده اما نتوانسته اند نگاه‌ها را از آن برگیرند. ماخونیک همچنان زنده است.شگفتی‌های رسوم مردم ماخونیکمردم ماخونیک تا ۵۰ سال پیش، چای نمی نوشیدند، شکار نمی کردند و اصلاً گوشت هم نمی خوردند و هنوز سیگار نمی کشند. مردم ماخونیک این قبیل کارها را گناه می دانستند، ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون می گفتند شیطان. آنها هرگز اجازه نمی دادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو شوند.از ماخونیک تا مرز افغانستان در حدود نیم ساعت راه است و اهالی ماخونیک اصلیت افغانی دارند که در حدود سه چهار قرن پیش به این ناحیه آمده اند و اینجا را برای سکونت انتخاب کرده اند، ازدواج فامیلی میان کوتاه قدها و نوع تغذیه سبب شده که اشخاص روستای ماخونیک کوتاه قد باشند ولی چند سالی می شود که با تغییر وضعیت تغذیه اهالی و مصرف قرص و قطره آهن، نسل جدید بهتر شده اند.![[تصویر: 56084_724.jpg]](http://www.rouzegareno.ir/files/fa/news/1391/12/24/56084_724.jpg)
بر طبق شواهد چنین بر می آید که ساکنان روستا در ابتدا دامدار و عشایر بوده اند و در دوره های بعد در منطقه ماخونیک و به ویژه در روستای ماخونیک سکونت گزیده اند، وجود سنگ نگاره ای در نزدیکی قنات ماخونیک که نقش های چوپانی و بسیار قدیمی بر روی آن نقش بسته نیز گواهی بر قدمت سکونت در ماخونیک است.از آثار تاریخی ماخونیک می توان به سنگ سیاه (سنگ نگاره) ماخونیک، بنای برج و قلعه، برج گل انجیر، منزل سرگردونی، نادر مرده اشاره کرد.در حال حاضر گردشگران خارجی و داخلی بسیاری از این روستا دیدن می‌کنند و این روستا از روستاهای هدف گردشگری خراسان جنوبی به شمار می‌رود.![[تصویر: p-89EKCgBk8MZdE.gif]](http://pixel.quantserve.com/pixel/p-89EKCgBk8MZdE.gif)