زمان و مکان صلوات

صلوات بر پیامبر صلى الله علیه و آله محدودیت زمانى و مكانى ندارد اما در احادیث و روایات تأكید شده است كه مناسب‏ترین زمان براى درود و صلوات بر پیامبر صلى الله علیه و آله روز جمعه و شب جمعه است. پیامبر صلىالله علیه و آله فرمودند:

«اذا كانَ یَوْمُ الجُمُعَةِ وَ لَیْلَةُ الجُمُعَةِ فَاَكْثِروُا الصَّلاةَ عَلىَّ»(6)؛ چون روز جمعه و شب جمعه شود، بسیار بر من صلوات و درود بفرستید.

همچنین در روایات سخت تأكید شده است كه در هر روز جمعه بر محمد و اهل‏بیت او هزار مرتبه صلوات بفرستید و در روزهاى دیگر صد مرتبه(7) و نیز امام محمد باقرعلیه السلام فرمود:

«ما مِنْ شَى‏ءٍ یُعْبَدُ اللهُ بِهِ یَوْمَ الجُمُعَةِ اَحَبُّ اِلىَّ مِنَ الصّلاةِ عَلى‏ مُحمّدٍ وَ آلِ محمّدٍ»(8)؛ هیچ عبادتى در روز جمعه نزد من محبوب‏تر از صلوات بر محمد و آل محمد علیهم السلام نیست.

همچنین در احادیث و روایات تأكید شده است كه در تمام مكان‏ها (جز موارد محدود) زبان مى‏تواند به ذكر صلوات مشغول باشد. باز پیامبر صلى الله علیه و آله در این زمینه فرموده‏اند:

«حیثُما كُنْتُمْ فَصَلُّوا عَلىَّ فَاِنَّ صلاتَكُمْ تَبْلُغُنى»(9)؛ هر كجا باشید بر من صلوات بفرستید؛ زیرا صلوات شما در هر مكانى به من مى‏رسد.

مهم‏ترین زمان‏ها و مكان‌هایى كه به فرستادن صلوات در آنها تأكیده شده به شرح زیر است:

1. در هر مكانى كه نام پیامبر صلى الله علیه و آله ذكر شود.

2. در ابتداى هر كلامى كه داراى قدر و ارزش است؛ مثل خطبه‏ها، سخنرانى‏ها و... كه بهتر است با صلوات آغاز شود.

3. در ابتدا و انتهاى وضو.

4. هنگام ورود یا عبور از كنار مسجد.

5. در تعقیب نمازها، مخصوصاً نمازهاى صبح و مغرب.

6. قبل و بعد از دعا.

7. در خطبه‏هاى نماز جمعه، عیدین و روز عید غدیر.

8. در هر شبانه‏روز.

9. در ماه مبارك رجب، مخصوصاً روز عید مبعث.

10. در ماه‏هاى شعبان و رمضان.

11. هنگام بوییدن گل و ریحان.

12. بعد از عطسه كردن خود یا دیگرى.

13. هنگام ذكر و به یادآوردن نام خداوند.

14. هنگام اراده سفر.

15. هنگام سوارشدن بر مركب.

16. هنگام طى مسیرى كه به صورت سرازیرى است.

17. بعد از گفتن «اللّهم لبیك» در احرام حج.

18. هنگام داخل ‏شدن در مسجدالحرام.

19. هنگام استلام حجر اسماعیل.

20. هنگام انجام طواف و سعى بین صفا و مروه.

21. هنگام وداع در میان ركن و باب در روز عرفه.

22. هنگام وقوف در مشعر.

23. هنگام ذكر و به یادآوردن نام خداوند متعال.

24. هنگام ذبح قربانى و بریدن سر حیوانات.

25. هنگام طى مسافت راه مدینه.

26. هنگام مشاهده مدینه منوّره و حرم رسول خدا صلى الله علیه و آله.

27. هنگام توجه به قبر مقدس رسول خدا در بین قبر و منبر.

28. در ابتداى درس حدیث.

29. در ابتداى موعظه، هدایت و راهنمایى دیگران.

30. هنگام برخاستن از مجلس.

31. هنگام مصافحه با برادر مسلمان.